Elke avond ondergaat Christine hetzelfde ritueel in Lourdes. Twee dames van de Orde van Malta↓The Sovereign Order of Malta – De Orde van Malta in Belgiëhelpen haar in een nachtkleed, waarna ze haar verkrampte armen kruisen en haar voorzichtig uit de rolstoel tillen. De twee vrijwilligsters leggen het fragiele lichaam van de vrouw zo comfortabel mogelijk in bed. Met afgemeten bewegingen schuift één van hen het laken en deken onder Christines armen. Zelfs het haar van de zieke wordt teder gladgestreken. Vervolgens brengt de dame het hoofdeinde van het bed in de gewenste positie. Elke handeling gebeurt met de grootste zorg en kunde.
Elk aan één kant van het bed, weesgegroeten de Maltezerdames vol toewijding
De procedure is niet compleet zonder het gebed. Elk aan één kant van het bed, weesgegroeten de Maltezerdames vol toewijding. De beeldcompositie is net zo precies opgezet als het avondritueel zelf. Een heilige drievuldigheid van Lourdes manifesteert zich: links de zieke pelgrim, rechts de verzorgsters, bovenaan een ingekaderde afbeelding van de Heilige Bernadette Soubirous. Maar onzichtbaar is er nog iemand in de kamer aanwezig. Het witte laken en blauwe deken zijn niet toevallig: de kleuren symboliseren de Maagd Maria, die in een wit gewaad met blauwe ceintuur aan Bernadette verscheen. De witte kap en het rode gilet daarentegen behoren tot het vaste verpleeguniform van de Maltezer Orde.
Als het licht uitgaat, is Christine onbeweeglijk overgeleverd aan zichzelf. Peinzend staart ze in de verduisterde ruimte. De gekruiste armen bewegen op het ritme van haar ademhaling. Ze knippert met de ogen en slikt. Hoe vaak denkt zij aan de neuromusculaire foltering die de natuur haar heeft opgelegd? Hoopt ze op een wonderlijke verschijning van Onze-Lieve-Vrouw, toevlucht der zieken? Orgelmuziek van Bach – de koraalprelude Ich ruf zu dir, Herr Jesu Christ – maakt van dit terugkerende tafereel in Jessica Hausners Lourdes (2009) een Ecce Homo: een verbeelding van het wezen van de mens dat eenzaamheid en lijden vooronderstelt.
Als op een nacht de kamerdeur bruusk openzwaait, stromen licht en geluid naar binnen. Een giechelende vrijwilligster en een man hebben zich van deur vergist. De oneerbiedige geluiden uit de ‘gezonde’ buitenwereld beklemtonen nogmaals het isolement van de jonge vrouw met een invaliderende spieraandoening. Het langzaam wegstervende rumoer maakt de onverschilligheid van haar nachtelijk universum des te schrijnender.
Bradshaw, Peter (2010, March 25). Lourdes. The Guardian. (recensie)
Wheatley, Catherine (2016). “Present Your Bodies”: Film Style and Unknowability in Jessica Hausner’s Lourdes and Dietrich Brüggemann’s Stations of the Cross. Religions 7 (6), 63.
Officiële site van het Heiligdom Onze-Lieve-Vrouw van Lourdes
“Sedert de Verschijningen van de Maagd Maria in 1858 begeven miljoenen mensen van de ganse wereld zich naar Lourdes om de genade van deze plaats te beleven. Het Heiligdom Onze-Lieve-Vrouw van Lourdes is bovenal een plaats van genezing van lichaam en hart waar men in alle eenvoud komt bidden tot degene die zich aan Bernadette Soubirous bekend heeft gemaakt met de naam : “Ik ben de Onbevlekte Ontvangenis”.”
- ↓
